Từ ngày 7/10/2024, Thông tư 71/2024/TT-BTC chính thức có hiệu lực, thay thế cho Thông tư 24/2017/TT-BTC, mang lại nhiều thay đổi quan trọng trong quy định về chế độ kế toán cho hợp tác xã. Một trong những điểm nổi bật là quy định về sổ kế toán của hợp tác xã, bao gồm quyền tự chủ trong việc xây dựng biểu mẫu sổ kế toán và yêu cầu cụ thể về mở, ghi chép và quản lý sổ kế toán theo chuẩn mực kế toán mới nhất. Dưới đây là những nội dung chính về quy định sổ kế toán hợp tác xã theo Thông tư 71/2024/TT-BTC.
1. Sổ kế toán là gì?
Theo khoản 1 Điều 24 Luật Kế toán 2015, sổ kế toán được sử dụng để ghi chép, hệ thống hóa và lưu trữ toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến đơn vị kế toán.
Căn cứ theo Phụ lục 4, Phần B của Thông tư 200/2014/TT-BTC, sổ kế toán bao gồm hai loại: sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết. Cụ thể:
– Sổ kế toán tổng hợp: Ghi chép các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong từng kỳ hoặc niên độ kế toán, phản ánh các quan hệ đối ứng của các tài khoản liên quan.
– Sổ kế toán chi tiết: Ghi nhận chi tiết các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh theo từng tài khoản kế toán, nhằm phục vụ quản lý cho từng loại giao dịch.
Ngoài ra, khoản 3 Điều 24 của Luật Kế toán 2015 cũng quy định các nội dung chủ yếu của sổ kế toán, bao gồm:
– Ngày, tháng, năm ghi sổ;
– Số hiệu, ngày, tháng, năm của chứng từ kế toán dùng làm căn cứ ghi sổ;
– Tóm tắt nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh;
– Số tiền của nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh, ghi vào các tài khoản kế toán;
– Số dư đầu kỳ, số phát sinh trong kỳ và số dư cuối kỳ.

2. Quy định về sổ kế toán hợp tác xã từ 07/10/2024 theo Thông tư 71/2024/TT-BTC
Ngày 7/10/2024, Bộ Tài chính chính thức ban hành Thông tư 71/2024/TT-BTC để hướng dẫn và cập nhật các quy định về chế độ kế toán áp dụng cho hợp tác xã. Thông tư này sẽ thay thế Thông tư số 24/2017/TT-BTC trước đây, đồng thời đưa ra những cải tiến đáng kể để phù hợp hơn với yêu cầu quản lý và phát triển của các hợp tác xã trong bối cảnh kinh tế hiện đại.
So với quy định tại Điều 6 của Thông tư 24/2017/TT-BTC, Điều 5 trong Thông tư 71/2024/TT-BTC đã mở rộng quyền tự chủ cho các hợp tác xã trong việc xây dựng biểu mẫu sổ kế toán của riêng mình. Điều này không chỉ giúp các hợp tác xã linh hoạt hơn trong quản lý tài chính mà còn đảm bảo tính cá nhân hóa, phù hợp với đặc thù hoạt động sản xuất, kinh doanh của từng đơn vị.
Cụ thể, hợp tác xã có thể tự thiết kế và sử dụng biểu mẫu sổ kế toán theo hai nguyên tắc quan trọng:
– Phù hợp với đặc điểm, quy trình sản xuất, kinh doanh và yêu cầu quản lý riêng của hợp tác xã, qua đó đáp ứng hiệu quả các nghiệp vụ kinh tế và hoạt động đặc thù.
– Đảm bảo cung cấp thông tin về giao dịch kinh tế một cách minh bạch, đầy đủ, dễ kiểm tra, kiểm soát và dễ đối chiếu để đảm bảo tính chính xác và công khai trong hoạt động tài chính của hợp tác xã.
Trong trường hợp hợp tác xã không tự xây dựng biểu mẫu sổ kế toán riêng, các đơn vị này sẽ áp dụng theo các biểu mẫu sổ kế toán được thiết lập chung.
Quy định về sổ kế toán chung có trong Phụ lục III của Thông tư 71/2024/TT-BTC, cung cấp hướng dẫn chi tiết về biểu mẫu sổ kế toán, phương pháp ghi sổ và các hình thức sổ kế toán được áp dụng.
3. Mở sổ kế toán như thế nào theo quy định mới nhất?
Theo khoản 6 Điều 6 của Thông tư 24/2024/TT-BTC, Bộ Tài chính quy định chi tiết về việc mở sổ kế toán cho các đơn vị hành chính, sự nghiệp như sau:
3.1. Quy định mở sổ kế toán vào đầu kỳ kế toán
Sổ kế toán phải được mở vào đầu kỳ kế toán năm hoặc ngay sau khi có quyết định thành lập đơn vị. Việc mở sổ đầu kỳ nhằm chuyển toàn bộ thông tin, số liệu từ sổ kế toán năm cũ sang và ghi chép ngay các nghiệp vụ kinh tế, tài chính mới phát sinh thuộc năm mới từ ngày 01/01 của năm tài chính.
Trên sổ kế toán cần có thông tin cơ bản gồm tên đơn vị kế toán, tên sổ kế toán, ký hiệu sổ, ngày lập sổ và chữ ký xác nhận của nhân viên kế toán, kế toán trưởng hoặc người phụ trách kế toán đơn vị.
Đối với các đơn vị hạch toán phụ thuộc, sổ kế toán cũng cần ghi rõ tên đơn vị, tên sổ, ký hiệu sổ, ngày lập và chữ ký của người đảm nhiệm công việc kế toán.
3.2. Sổ kế toán cho tài khoản ngoài bảng nhằm theo dõi kinh phí khác
Các loại kinh phí khác bao gồm: kinh phí nhà nước cấp trong nước; kinh phí viện trợ nước ngoài, kinh phí vay nợ nước ngoài theo dự án; kinh phí từ tiền thu phí được khấu trừ, để lại và kinh phí từ hoạt động nghiệp vụ phải quyết toán số đã sử dụng theo mục lục ngân sách nhà nước.
Theo đó, sổ kế toán phải giữ nguyên số liệu của các tài khoản trên từ năm trước sau ngày 31/12 để tiếp tục theo dõi và điều chỉnh trong thời gian quyết toán theo quy định.
3.3. Quy định về thông tin và dữ liệu trên phần mềm kế toán
Nếu sử dụng phần mềm kế toán, các đơn vị phải đảm bảo dữ liệu trên sổ kế toán điện tử bao gồm đầy đủ nội dung theo đúng các yêu cầu của pháp luật về kế toán và phù hợp với quy định chi tiết tại Thông tư 24/2024/TT-BTC. Điều này nhằm đảm bảo việc kiểm tra, đối chiếu thông tin thuận tiện, chính xác và minh bạch.
>>> Xem thêm:
Quy định về tài khoản Hợp tác xã theo Thông tư 71/2024/TT-BTC
Quy định về chứng từ kế toán Hợp tác xã theo Thông tư 71/2024/TT-BTC
3.4. Quy định về mở sổ kế toán thủ công
Trường hợp mở sổ kế toán thủ công, sổ phải tuân thủ các yêu cầu pháp lý sau:
– Mỗi sổ kế toán phải được đóng thành quyển; bìa sổ ghi rõ tên đơn vị lập sổ, tên sổ, ngày lập và ngày khóa sổ, cùng họ tên và chữ ký của những người có trách nhiệm liên quan.
– Các trang sổ kế toán phải được đánh số trang liên tục từ trang đầu (trang 01) đến trang cuối cùng, và giữa hai trang liền kề cần đóng dấu giáp lai của đơn vị để đảm bảo tính pháp lý của sổ sách kế toán.
Những quy định này nhằm chuẩn hóa quy trình quản lý sổ sách, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm tra và xác nhận các hoạt động kinh tế, tài chính của đơn vị.
Có thể nói, Thông tư 71/2024/TT-BTC giúp hợp tác xã nâng cao quyền tự chủ trong quản lý tài chính. Việc chủ động xây dựng biểu mẫu sổ kế toán không chỉ giúp đáp ứng đặc thù riêng của từng hợp tác xã mà còn tạo điều kiện để các nghiệp vụ tài chính được kiểm soát chính xác, minh bạch hơn.
Thông tư cũng khuyến khích hợp tác xã áp dụng các công nghệ số trong quản lý sổ kế toán, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số hiện nay, tăng hiệu quả quản lý và tiết kiệm thời gian cho công tác kế toán.
Do đó, các bạn kế toán và các hợp tác xã có thể ứng dụng phần mềm kế toán ACMan HTX để dễ dàng đáp ứng các nghiệp vụ kế toán theo Thông tư 71/2024/TT-BTC mới, giúp việc quản lý tài chính trở nên chặt chẽ, chính xác và kịp thời hơn.
Mọi thông tin về sản phẩm xin quý khách vui lòng liên hệ:
Fanpage: Công ty Cổ phần ACMan
Công ty cổ phần phát triển công nghệ ACMan
Hotline: 0966 04 34 34
Email: sales@acman.vn







