Hiện nay, mô hình nhượng quyền thương hiệu đang ngày phát triển và trở nên phổ biến tại Việt Nam. Đặc biệt là trong lĩnh vực F&B (ăn uống, nhà hàng, trà sữa, cà phê,…). Vậy mô hình nhượng quyền thương hiệu có nghĩa là gì? Có mấy loại mô hình nhượng quyền thương hiệu? Tất cả sẽ được ACMan giải đáp thông qua bài viết dưới đây.
1. Nhượng quyền thương hiệu là gì?
Franchise, hay còn được gọi là nhượng quyền thương hiệu, là một mô hình kinh doanh mà cá nhân, doanh nghiệp, hoặc tổ chức cho phép người khác kinh doanh sản phẩm hoặc dịch vụ dưới tên thương hiệu của họ. Mô hình này có thu phí trong một khoảng thời gian nhất định hoặc có các ràng buộc tài chính như việc phân chia theo phần trăm doanh thu hoặc lợi nhuận từ cửa hàng.
Trong mối quan hệ này, doanh nghiệp cấp phép sử dụng thương hiệu được gọi là doanh nghiệp nhượng quyền. Còn cá nhân hoặc doanh nghiệp mua quyền sử dụng thương hiệu được gọi là đối tác nhận quyền.
Với triết lý hợp tác mang lại lợi ích chung, mô hình nhượng quyền thương hiệu được áp dụng phổ biến trong nhiều ngành, đặc biệt là trong lĩnh vực ẩm thực, đồ uống, vật liệu xây dựng, và thiết bị nội thất. Tuy nhiên, bất kỳ ngành nghề nào có tài sản sở hữu trí tuệ và tiềm năng kinh doanh cũng có thể tham gia vào mô hình nhượng quyền thương hiệu.
2. Bốn mô hình nhượng quyền thương hiệu trong kinh doanh
Các loại mô hình nhượng quyền thương hiệu rất đa dạng và linh hoạt, phù hợp với mọi ngành nghề.
Trong lĩnh vực kinh doanh nhượng quyền thương hiệu tại Việt Nam, có bốn mô hình cơ bản được áp dụng phổ biến, bao gồm: mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện, mô hình nhượng quyền kinh doanh không toàn diện, mô hình nhượng quyền có sự tham gia của quản lý, và mô hình nhượng quyền có sự tham gia đầu tư vốn.
2.1. Mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện (Full business format franchise)
Đây là một mô hình nhượng quyền đầy đủ, với cấu trúc tổ chức rõ ràng và chặt chẽ, thể hiện sự hợp tác và cam kết giữa hai bên: bên nhượng quyền và bên nhận quyền. Mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện cho phép bên nhượng quyền thiết lập hợp đồng có thời hạn từ 5 đến 30 năm, tùy thuộc vào tiềm năng và chi phí vận hành của công ty.
Khi áp dụng mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện, bên nhận có quyền sở hữu hệ thống thương hiệu và toàn bộ hệ thống vận hành kinh doanh, bao gồm bí quyết trong công nghệ sản xuất/kinh doanh, quyền quản lý sản phẩm/dịch vụ (sản xuất, tiếp thị,…). Ngoài ra, bên nhượng cung cấp một kế hoạch chi tiết về mọi khía cạnh của doanh nghiệp, bao gồm cả hệ thống vận hành, quản lý, đào tạo nhân viên và hỗ trợ bán hàng.
Trong thực tế, khi thực hiện hình thức nhượng quyền này, bên nhận nhượng quyền sẽ chịu hai khoản phí cơ bản là phí hoạt động và phí nhượng quyền ban đầu. Trong một số trường hợp, bên nhượng quyền có thể hỗ trợ bên nhận nhượng quyền về chi phí tiếp thị và quảng cáo. Do đó, mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện là một lựa chọn phổ biến và linh hoạt có thể áp dụng cho tất cả các ngành hàng trên thị trường.
2.2. Mô hình nhượng quyền kinh doanh không toàn diện (Non-business format franchise)
Trái ngược với mô hình nhượng quyền toàn diện, nhượng quyền kinh doanh không toàn diện tập trung vào việc chuyển nhượng một phần cụ thể của thương hiệu từ bên nhượng quyền cho bên nhận quyền. Điển hình là việc nhượng quyền sản phẩm/dịch vụ hoặc nhượng quyền công thức sản xuất và tiếp thị, hoặc cung cấp quyền sử dụng hình ảnh thương hiệu.
Trong mô hình nhượng quyền sản phẩm/dịch vụ, bên nhận quyền chỉ chịu trách nhiệm cho việc phân phối sản phẩm/dịch vụ ra thị trường. Ví dụ hình thức nhượng quyền hình ảnh thương hiệu thường áp dụng cho các thương hiệu nổi tiếng có một lượng fans đông đảo, như các hãng phim hoạt hình anime của Nhật Bản cấp phép hình ảnh cho các sản phẩm đồ chơi, sách vở, túi xách,…
Nhìn chung, trong mô hình nhượng quyền kinh doanh không toàn diện, bên nhượng quyền không can thiệp quá nhiều vào quá trình vận hành và sản xuất của bên nhận quyền. Sở dĩ mô hình này thường được áp dụng là để bảo vệ quyền lợi của bên nhượng quyền muốn tạo ra sự đa dạng trong phân phối thương hiệu, tăng doanh thu và tạo ra sự phân biệt so với các đối thủ cạnh tranh.
2.3. Nhượng quyền thương hiệu có tham gia quản lý (Management franchise)
Trong mô hình nhượng quyền quản lý, như đã đề cập trong tên gọi, bên nhượng quyền chịu trách nhiệm cung cấp người quản lý và điều hành doanh nghiệp cho bên nhận quyền. Ngoài việc cung cấp thương hiệu và sản phẩm chất lượng, bên nhượng quyền cũng đảm bảo cung cấp người quản lý và hướng dẫn điều hành cho bên nhận quyền. Điều này nhằm mục đích giám sát và vận hành kinh doanh một cách hiệu quả.
Trong mô hình này, người quản lý không tham gia vào các hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp, mà chỉ có nhiệm vụ giám sát toàn diện. Vai trò chính của người quản lý trong mô hình nhượng quyền này là sử dụng chuyên môn và kinh nghiệm của mình để hướng dẫn, lãnh đạo doanh nghiệp và quản lý các bộ phận, tập trung vào việc đưa ra những quyết định đúng đắn và phát triển kinh doanh. Mô hình nhượng quyền có tham gia quản lý thường được áp dụng tại các chuỗi F&B lớn hoặc các chuỗi nhà hàng – khách sạn.
>>> Xem thêm:
Khái niệm nhượng quyền trong kinh doanh nhà hàng
Tiêu chuẩn thiết kế nhà hàng theo chuẩn TCVN
2.4. Nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn (Equity franchise)
Mô hình nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn là một dạng hợp tác giữa hai bên. Trong đó bên nhượng quyền tham gia vốn với tỉ lệ nhỏ thông qua liên doanh, nhằm mục đích trực tiếp tham gia vào quá trình kiểm soát hệ thống của đối tác nhận quyền. Phương pháp này mang lại cho bên nhượng quyền các quyền và ảnh hưởng tới quá trình hoạt động kinh doanh của đối tác nhận quyền, và cũng có thể tham gia vào Hội đồng quản trị để có cái nhìn rõ ràng hơn về thị trường mới.
Trên đây là một số tích của ACMan về 4 mô hình nhượng quyền thương hiệu. Hy vọng rằng những kiến thức này sẽ hữu ích cho bạn đọc trong quá trình nghiên cứu về mô hình nhượng quyền thương hiệu và có thể áp dụng vào hoạt động kinh doanh của nhà hàng các bạn. Hãy theo dõi ACMan để cập nhật thông tin về Marketing, kế toán cũng như trải nghiệm thử nghiệm các giải pháp phần mềm ưu việt mà chúng tôi cung cấp.
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Group Hỗ trợ: https://www.facebook.com/groups/Acman.vn/
Fanpage: Công ty Cổ phần ACMan
Công ty cổ phần phát triển công nghệ ACMan
Hotline: 0966 04 34 34
Điện thoại: 1900 63 66 85
Email: sales@acman.vn
